شاید واژه بیت کوین به گوش شما خورده باشد و دوست دارید بدانید بیت کوین چیست و چه کاربردهایی دارد. بیت کوین (Bitcoin) یک ارز دیجیتال و مجازی در فضای اینترنت است که چند سالی است توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده است. اما بیت کوین از کجا میآید؟ آیا قانونی است؟ از کجا میتوان بیت کوین خرید؟ چگونه میتوان آن را به فروش رساند؟ این ارز دیجیتال در کجا قابل مصرف است؟ چرا به دو ارز دیجیتال «بیت کوین» و «بیت کوین کش» تقسیم شده است؟ در ادامه به بررسی بیت کوین و برخی جزییات آن میپردازیم.
مشاهده قیمت لحظه ای بیت کوین و سایر ارزهای رمزینه به تومان
کانال اطلاع رسانی از تخفیف ها و ارسال قیمت ها به صورت روزانه
بیت کوین: اولین ارز رمزنگاری شده (رمزارز)
ارزهای رمزنگاری شده فقط یک سری کد رایانهای هستند که ارزشی پولی را در خود نگهداری میکنند. این کدها توسط رایانههایی با قدرت بالا و البته صرف مقدار زیادی انرژی تولید میشوند.
ارز رمزنگاری شده را ارز دیجیتال نیز مینامند. ارز رمزنگاری شده و ارز دیجیتال هر دو نوعی پول عمومی هستند که از طریق فرآیند بسیار پیچیده رایانشی تولید شده و میلیونها کاربر رایانهای که در اصلاح «استخراجکننده» یا «ماینر» نامیده میشوند بر درستی آن نظارت میکنند. به همین دلیل امکان جعل این پول تقریبا وجود ندارد.
منظور از «رمزنگاری شده» این است که فرآیندی امنیتی برای حفاظت از تراکنشهای صورت گرفته با این نوع ارز دیجیتال وجود دارد. این فرآیند همچنین بر تولید «سکه» های جدید نظارت دارد. منظور از «سکه» در یک ارز دیجیتال، مقدار مشخصی از کد رایانهای است.
بیت کوین چیست ؟
بیت کوین نخستین پول رمزنگاری شدهای است که در دنیا ایجاد شده است. هنوز مشخص نیست چه کسی این ارز دیجیتال را برای اولین بار خلق کرده است، زیرا ارز رمزنگاری شده در اساس بر مبنای مخفی نگه داشتن هویت کاربران عمل میکند. با این وجود، بیت کوین برای اولین بار در مقالهای که توسط یک برنامه نویس با اسم (احتمالا مستعار) ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) منتشر شد، به جهانیان معرفی شد. با این وجود هنوز مشخص نیست که ساتوشی ناکاموتو کیست.
از آنجا که بیت کوین نخستین ارز دیجیتال دنیا بود، سایر ارزهای دیجیتال ایجاد شده پس از آن را آلت کوین (Altcoin) یا «سکه جایگزین» نامیدند. لایت کوین (Litecoin)، دش (Dash)، مونرو (Monero) و اتریوم (Etherum) و صدها سکه دیگر همگی ارزهای دیجیتالی هستند که «آلت کوین» نامیده میشوند.
مشاهده قیمت لحظه ای بیت کوین و سایر ارزهای رمزینه به تومان
کانال اطلاع رسانی از تخفیف ها و ارسال قیمت ها به صورت روزانه
برای نگهداری از بیت کوین باید از ابزاری که اصطلاحا کیف پول (wallet) بیت کوین نام دارد استفاده کرد. کیف پول میتواند شکلهای مختلفی داشته باشد. بیت کوین را به صورت آفلاین و به صورت سختافزاری ذخیره کرد که آن را «ذخیره سرد» (Cold Storage) مینامند. به این ترتیب میتوان بیت کوین را از گزند سواستفاده و هکهای احتمالی حفظ کرد. لجر نانو اس (Ledger Nano S) یکی کیف پول محبوب بیت کوین است که از شیوه ذخیره سرد (آفلاین) استفاده میکند. در مقابل، اگر ارز دیجیتال در اینترنت ذخیره شود، از اصطلاح «ذخیره گرم» (hot storage) استفاده میشود. با این شیوه، دسترسی به بیتکوین یا هر نوع ارز دیجیتال از هر نقطهای امکانپذیر است، ولی احتمال به سرقت رفتن آن نیز بالا خواهد بود.
البته «ذخیره سرد» هم معایبی به همراه دارد. اگر کاربر نتواند به سختافزار دسترسی داشته باشد (مثلا آن را گم کند)، ارز دیجیتال ذخیره شده در آن برای همیشه از بین میرود. تخمین زده میشود که تاکنون حدود ۳۰ میلیارد دلار بیت کوین توسط ماینرها و سرمایهگذاران گم شده باشد. با این وجود، بیت کوین هنوز هم محبوبترین ارز دیجیتال باقی مانده است.
چرا بیت کوین این قدر بحثبرانگیز شده است؟
موارد مختلفی دست به دست هم دادهاند تا سروصدای زیادی در رسانهها درباره بیت کوین راه بیفتد. از سال ۲۰۱۱ تبهکاران زیادی به خرید تعداد بالایی بیت کوین روی آورند، زیرا به وسیله این ارز رمزنگاری شده میتوانستند حجم زیادی از پول را به دور از چشم نهادهای قانونی جابهجا کنند. به این ترتیب بود که قیمت بیت کوین در آن سالها به شدت بالا رفت.
اما شاید اصلیترین دلیل بحثبرانگیز بودن بیت کوین و آلت کوین ها این باشد که به خاطر ماهیت غیرمتمرکز خود، قدرت را از دست بانکهای مرکزی و دولتها میگیرند.
مشاهده قیمت لحظه ای بیت کوین و سایر ارزهای رمزینه به تومان
کانال اطلاع رسانی از تخفیف ها و ارسال قیمت ها به صورت روزانه
هیچ نهاد یا سازمانی نمیتواند حساب بیتکوینی یک نفر را مسدود کند. امکان نظارت ماموران مالیاتی بر نقل و انتقال بیتکوینی وجود ندارد. همچنین برای تبادل بیتکوین نیاز به بانک و یا هیچ واسطه و شخص ثالثی نیست. در واقع بیتکوین را میتوان همانند قطعات طلایی دانست که در دوره غرب وحشی توسط افراد کشف میشد و پلیس محلی و یا نهادهای مالی هیچ نظارتی بر آن نداشتند.
بیت کوین چگونه عمل میکند؟
پول رسمی (پول منتشر شده توسط دولتها) توسط فلزات گرانبها (به ویژه طلا) پشتیبانی میشود. در واقع ارزش یک اسکناس یا سکه در یک کشور به واسطه طلای موجود در مخازن بانک مرکزی آن کشور است. در واقع اسکناس به خودی خود ارزشی ندارد و صرفا یک تکه کاغذ است و ارزشش نه به خاطر خودش، بلکه به خاطر طلای پشتوانه آن است.
اما بیت کوین یک پول مجازی است که بر خلاف پول رسمی، فاقد هر نوع پشتوانه است و ارزشش به خودش بستگی دارد. همچنین برای تبادل و یا پسانداز آن نیاز به هیچ بانکی ندارید. به محض اینکه بیتکوینی دریافت کردید، این ارز دیجیتال همانند سکه طلا برایتان خواهد بود. یک سکه طلا به خاطر خودش (کمیاب بودن فلز طلا) ارزش دارد. با این بیت کوین میتوانید خرید کرده و یا آن را به امید افزایش قیمت در آینده ذخیره کنید.
برای خرج کردن بیت کوین کافی است آن را از «کیف پول» (Wallet) خودتان به «کیف پول» فردی دیگر انتقال دهید. کیف پول یک دیتابیس کوچک و شخصی است که بر روی درایو رایانه یا گوشی هوشمند (در حالت ذخیره سرد) و یا در فضای آنلاین (در حالت ذخیره گرم) قرار میگیرد.
امکان جعل بیت کوین تقریبا وجود ندارد. از آنجا که تولید بیت کوین نیاز به توان پردازشی بسیار بالایی دارد، جعل آن از نظر اقتصادی به هیچ وجه به صرفه نیست.
ارزش بیت کوین و مقررات این ارز دیجیتال
ارزش بیت کوین ثابت نیست و هر روز تغییر میکند. برای مشاهده قیمت آنی بیت کوین در بازارهای جهانی میتوانید به وبسایت تبادل رمزینه مراجعه کنید. میلیاردها دلار بیت کوین در دنیا وجود دارد. هر روز نیز مقداری بیت کوین تولید میشود و به این تعداد اضافه می شود.
بیت کوین کاملا بدون مقررات و دارای الگویی غیرمتمرکز است. هیچ بانک مرکزی در دنیا پشتیبان آن نیست و هیچ بیمهای نیز خسارت ناشی از تغییرات آن را پوشش نمیدهد. ارزش بیت کوین به خودش است و هیچ فلز گران بهایی به عنوان پشتوانه ندارد.
بیت کوین توسط استخراجکنندگان یا همان ماینرها به پیش میرود. شبکهای گسترده از این کاربران وجود دارد که توان پردازشی دستگاه های خود را در اختیار شبکه بیت کوین قرار میدهند. ماینرها در واقع نقش حسابرس را برای تراکنشهای بیت کوینی داشته و دفتر کل این ارز دیجیتال (که حاوی اطلاعات هر تراکنش است) را بهروزرسانی میکنند. البته این ماینرها به ازای مقدار کاری که انجام میدهند، از سوی این شبکه تعدادی بیت کوین به عنوان حقالزحمه دریافت میکنند.
چگونه تراکنشهای بیت کوین توسط این شبکه ثبت میشود؟
بیت کوین بر اساس تکنولوژی بلاکچین طراحی شده است. بلاکچین یک تکنولوژی است که به ما امکان ساخت شبکه های توزیع شده و کاملا شفاف را می دهد. شفاف به این معنی که تمام تراکنش ها و اتفاقات داخل این شبکه برای تمام اعضای شبکه قابل رویت است. در شبکه بلاکچین هیچ تراکنشی از بین نمی رود و هیچ دیتای ثبت شده ای دیگر قابل تغییر نیست. تمام این خصوصیات شبکه بلاکچین را یک بستر خوب برای تراکنش های مالی کرده است.
بلاکچین یک تکنولوژی جدید است که نگاهی تازه به تراکنش های کامپیوتری دارد و سعی دارد تا جای ممکن مرکزیت داده در دست نهاد های خاص را کم کند و در واقع داده به صورت توزیع شده در اختیار همه کاربران شبکه باشد. به این منظور بستر شبکه طوری طراحی شده که امکان ایجاد تراکنش های دروغی و جعلی بسیار کم و سخت شده است بنابراین در چنین شبکه ای سطح اعتماد بسیار بالا می رود و دیگر نیازی به وجود نهاد هایی مثل بانک برای اعتبار بخشیدن به تراکنش های مالی احساس نمی شود.
همه تراکنشها در یک دفتر کل توزیع شده و غیرمتمرکز ثبت شده و در آن وجود دارد. به این ترتیب میتواند از درستی تراکنش صورت گرفته اطمینان یافت و جلوی کلاهبرداری را گرفت.
نکته مهم: بیت کوین نشانی دیجیتالی کیف پولی صاحبش را در بلاک چین ثبت میکند و اطلاعات صاحب آن را ثبت نمیکند. به عبارت دیگر، با وجود اینکه درستی تراکنش بیت کوینی به شکل دیجیتال تعیین میشود، این تراکنش همچنان بدون درج اطلاعات نام فرستنده و گیرنده بیت کوین خواهد بود. در واقع هر فرد در شبکه یک نام مستعار دارد. این کار به دلیل حفظ حریم شخصی افراد است زیرا در شبکه های بلاکچینی همه اطلاعات شفاف است و هر داده ایجاد شده مبدا و مسیری که در شبکه داشته با خود نگه می دارد. به عنوان مثال وقتی بیت کوینی در جایی ایجاد می شود و سپس از حسابی به حساب دیگر منتقل می شود تمام این انتقال ها از مبدا تا انتها در شبکه بیت کوین مشخص است و همین وجود تاریخچه یکی از دلایلی است که احتمال وقوع کلاهبرداری و دزدی را در این شبکه بسیار کم می کند.
به عبارت دیگر با وجود اینکه سایر کاربران نمیتوانند هویت شخصی شما را مشاهده کنند، میتوانند تاریخچه کیف پولتان را ببینند. این امر از این جهت سودمند است که سبب شفافیت و نیز امنیت بیشتر میشود.
مشاهده قیمت لحظه ای بیت کوین و سایر ارزهای رمزینه به تومان
کانال اطلاع رسانی از تخفیف ها و ارسال قیمت ها به صورت روزانه
کارمزد استفاده از بیت کوین
استفاده از بیت کوین کارمزد اندکی دارد. با این وجود هیچ نوع کارمزد بانکی برای بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال وجود ندارد، زیرا هیچ بانکی در این فرآیند دخالت ندارد. در مقابل، باید کارمزدی جزیی به سه گروه در شبکه بیت کوین بپردازید. سرورهایی پشتیبان شبکه ماینرها (که این سرورها در اصطلاح گره نامیده میشوند)، صرافیهای ارز دیجیتال که بیت کوینتان را به دلار، ریال یا هر نوع ارز دیگر تبدیل میکنند و نیز استخرهای استخراج (mining pool) هایی که ممکن است در آنها عضو شوید، سه گروهی هستند که شاید کارمزدی دریافت کنند.
صاحبان برخی سرورهای گره در شبکه بیت کوین به ازای هر باری که مقداری بیت کوین را از طریق گره آنها برای کاربری دیگر میفرستید، کارمزدی در حد چند سنت دریافت میکنند. همچنین صرافیهای ارز دیجیتال نیز به ازای تبدیل بیت کوین به ارزهای رایج (نظیر دلار، یورو یا ریال) یا بالعکس نیز کارمزد دریافت میکنند. علاوه بر این موارد، برای خرید و فروش بیت کوین میتوان به سراغ خودپرداز بیت کوین که در برخی شهرهای دنیا وجود دارد رفت.
همچنین برخی استخرهای استخراج بیت کوین نیز درصد اندکی را به عنوان کارمزد پشتیبانی دریافت کرده و یا از کاربرانی که به این استخرها میپیوندند کارمزد کمی دریافت میکنند. با وجود اینکه تراکنش با بیت کوین کارمزد و هزینه دارد، این کارمزدها به مراتب کمتر از کارمزدهای معمول بانکی برای انتقال پول است.
بیت کوین چگونه ایجاد میشود؟
بیت کوین در فرآیندی جالب که در اصطلاح استخراج پول رمزنگاری شده (cryptocurrency mining) نام دارد استخراج میشود و افرادی که این سکهها را استخراج میکنند نیز ماینر (miner) نامیده میشوند. بیت کوین محدودیتی ۲۱ میلیون واحدی دارد و این بدان معناست که پس از استخراج این ۲۱ میلیون سکه، دیگر امکان استخراج سکه بیشتر وجود ندارد. گفتنی است در مهرماه امسال(سال 1398) تعداد بیت کوین های استخراج شده به 18 میلیون بیت کوین رسید یعنی اکنون کمتر از سه میلیون بیت کوین برای استخراج باقی مانده است.
در اوایل شروع به کار شبکه بیت کوین با کامپیوتر های خانگی با کارت های گرافیک قوی امکان استخراج بیت کوین وجود داشت اما امروزه با بالا رفتن سرعت هش در شبکه دیگر چنین امکانی وجود ندارد. و برای استخراج حرفهای باید از سختافزاری خاص به نام اسیک (ASIC) استفاده شود. این سخت افزار در واقع از کنار هم قرار گرفتن اجزای سخت افزاری پیشرفته، ساخته شده است که امکان حل تابع ریاضی هش و پیدا کردن کلید این تابع را دارد.
موارد امنیتی مرتبط با بیت کوین
همان موارد امنیتی که باید در قبال هر نوع فلز گرانبها رعایت کنید را باید در زمینه بیت کوین مد نظر قرار دهید. هر فرد دارنده بیت کوین باید همانند فردی که کیفی حاوی سکههای طلا دارد، مراقب آن باشد تا توسط سارقان (در اینجا هکرها) به سرقت نرود.
همان طور که پیش از این نیز گفتیم، بیتکوین را میتوان در فضای آنلاین (یعنی سرورهای ابری) و یا به صورت آفلاین (نظیر هارددرایو و یا یواسبی) ذخیره کرد. شیوه آفلاین از امنیت بیشتری نسبت به اقدامات هکری برخوردار است و برای هر کسی که بیش از ۱ یا ۲ بیتکوین دارد توصیه میشود.
اما خطر اصلی که متوجه بیت کوین است، به هکرها مربوط نمیشود! خطر اصلی این است که هیچ نسخه پشتیبانی از کیف پول خود نداشته باشید. یک فایل بسیار مهم با نام دت فایل (dat file) وجو دارد که هر بار بیت کوینی ارسال و یا دریافت میکنید بهروز میشود. پس از انجام هر تراکنش، یک کپی از این فایل تهیه کنید تا از خطر از دست رفتن اطلاعات در امان بمانید.
شیوههای کلاهبرداری با بیت کوین چیست ؟
در حال حاضر سه شیوه برای کلاهبرداری در تراکنشهای بیت کوینی وجود دارد.
۱. ضعف فنی
زمان طولانی تایید تراکنش: فاصله زمانی تایید تراکنش ممکن است تا ۱۰ دقیقه هم برسد. در این فاصله زمانی شاید فرد پرداخت کننده بخواهد بیت کوین پرداختی را در یک جای دیگر نیز خرج کند. البته موارد این چنینی بسیار نادر است. از آنجا که بیتکوین به صورت همتا به همتا و بدون واسطه انتقال مییابد، تایید آن در شبکه رایانههای بهم متصل اندکی طول میکشد. در طول این بازه زمانی، فرد کلاهبردار میتواند پرداخت دومی را انجام داده و بیتکوینی که به گیرنده اول منتقل کرده را به یک کاربر دیگر نیز بدهد.
البته سیستم بیت کوین به گونهای است که یک کاربر نمیتواند یک بیت کوین را در دو جا خرج کند و در نتیجه، در مثال بالا، تراکنش دوم غیرمعتبر ارزیابی خواهد شد. اگر گیرنده دوم پیش از دریافت تاییده تراکنش چیزی را برای خریدار کلاهبردار ارسال کند، هم پول و هم کالای ارسال شده را از دست داده است.
۲. نادرستکاری مدیران استخرهای استخراج برای برداشت سهم بیشتر
استخراج بیت کوین معمولا به صورت گروهی (استخر) صورت میگیرد. هر استخر متشکل از هزاران ماینر است که توان پردازشی رایانه خود را در اختیار استخر قرار میدهند تا استخراج بیتکوین صورت گیرد. در این میان، برخی مدیران استخرهای ماینینگ افرادی نادرستکار بوده و سهم بیشتری از بیتکوین به دست آمده را برای خود برمیدارند.
۳. ضعف انسانی در صرافیهای آنلاین
مدیران صرافیهای بیت کوین ممکن است افرادی نادرستکار و یا ناشایسته برای مدیریت این کار باشند. داستان صرافی امتی گاکس (که پی شاز این دیدیم) مثال خوبی از ناشایستگی مدیران یک صرافی بزرگ آنلاین بود. از بین رفتن پس انداز بیتکوینی مشتریان در این صرافیها شباهت زیادی به ورشکستگی بانکها دارد، با این تفاوت که بیمهها معمولا پسانداز از بین رفته مشتریان را بازمیگردانند، در حالی که هیچ بیمهای برای پوشش خسارت بیت کوینی وجود ندارد.
دلایل اهمیت و جذابیت بیت کوین چیست ؟
اصلیترین دلایل گرایش جهانی به بیت کوین به شرح زیر است:
شفافیت تراکنش های مالی با بیت کوین
در این سیستم به خاطر تکنولوژی زیر ساخت، یعنی همان تکنولوژی بلاکچین امکان دستکاری و تحریف اطلاعات وجود ندارد. زیرا هر بلوک در شبکه با استفاده از یک تابع ریاضی پیچیده کد می شود و هر تغییری در ان بلوک به وجود آید، کد بلوک هم تغییر می کند.
نکته دیگری که وجود دارد بلوک ها به صورت زنجیره وار از طریق همان کد ها به هم دیگر متصل هستند و اگر کد یک بلوک تغییر کند به ترتیب بلاک های بعدی هم پشت سر هم تغییر می کنند و درنتیجه کل شبکه از تغییرآن تراکنش باخبر می شوند. به سبب همین ساختار است که بلاکچین تبدیل به یک تکنولوژی جذاب برای کاربرد هایی است که درستی اطلاعات در آنها اهمیت ویژه ای دارد. با کمک این ساختار دیگر امکان اختلاس یا تحریف و تغییر داده های ورودی توسط هیچ کسی وجو ندارد. امروزه تمام افرادی که بتوانند به پایگاه داده اطلاعات دسترسی پیدا کنند به راحتی می توانند داده ای را تغییر دهند بدون اینکه کسی در شبکه مطلع شود و اکثر اختلاس های بانکی نیز از همین ناحیه رخ داده است. اما این تکنولوژی با کمک تابع ریاضی هش و زنجیره بلوکی که از داده ها ایجاد می کند، امکان چنین رخدادی را از بین می برد.
امکان جهانی شدن با بیت کوین
امروزه شما برای استفاده از پول خود باید تابع مقررات بانک باشید و هر تراکنش مالی شما تحت نظر بانکی خاص انجام می شود و مثلا اگر شما در بانک شماره یک پول و سپرده داشته باشید، بانک شماره دو هیچ اطلاعاتی درباره پول شما ندارد. مثلا اگر بخواهید پول خود را برای فردی که در بانک دیگری حساب دارد بفرستید محدودیت های بانکی برای شما وجو دارد. اما بیت کوین این واسطه را از میان تراکنش های مالی بر می دارد و دیگر شما برای انتقال پول به بانک نیاز ندارید و می توانید مستقیما پول خود را برای هر فردی در کره زمین که بخواهید بفرستید. در واقع بلاکچین تکنولوژی است که امکان جهانی شدن را برای همه فراهم می آورد بدون اینکه بخواهند محدود به کشور و دولت خاص یا بانک خاصی باشند.
بیت کوین نیاز به بانکها را کم می کند
بیت کوین در یک شبکه همتا به همتا جابهجا میشود و نیازی به حضور بانک به عنوان واسطه نیست. همچنین کیف پول بیت کوین را نمیتوان (همانند حسابهای بانکی) بست یا راکد کرد و هیچ ارگانی نیز نمیتواند بر میزان موجودی کیف پول کاربران بیتکوین نظارت کند. هیچ سقف برداشت و واریزی برای کیف پول بیتکوین وجود ندارد. در واقع، هیچ کس به جز صاحب کیف پول بیتکوینی نمیتواند درباره نحوه مدیریت آن تصمیمگیری کند. بیتردید بانکها به هیچ وجه از این قابلیت بیت کوین دل خوشی ندارند!
بیت کوین تحولی در شیوه پسانداز و خرج کردن مردم ایجاد میکند
از زمان عرضه پول کاغذی (و البته در نهایت پول مجازی)، قدرت مالی در اختیار بانکها بوده است. این بانکها هستند که پول را منتشر کرده، پولهایمان را پسانداز کرده و به ازای خدمات واسطهای از ما کارمزد میگیرند.
اگر دولتی نیاز به پول بیشتر داشته باشد، پول بیشتری چاپ میکند و یا سیاستهای مالی متفاوتی را در پیش میگیرد. در این میان، برخی دولتها هم هستند که پول بدون پشتوانه چاپ میکنند و در نتیجه سبب ایجاد تورم در جامعه میشوند. این تورم بی تردید به سود بانکها و به ضرر مردم خواهد بود.
بیتکوین با هدف پس گرفتن این قدرت و بازگرداندن توان مدیریت ثروت به مردم طراحی شده است. به جای اینکه یک تکه کاغذ ارزش داشته باشد، یک بسته کد رایانهای ارزشمند شمرده میشود. کدی که بسیار امن است و امکان جعل یا دستکاری ان وجود ندارد.
حال که با بیت کوین آشنا شدید، در صورت علاقه میتوانید مطلب «سرمایه گذاری روی بیت کوین : نکاتی آموزشی برای تازهکاران» را نیز مطالعه بفرمایید.
مشاهده قیمت لحظه ای بیت کوین و سایر ارزهای رمزینه به تومان
کانال اطلاع رسانی از تخفیف ها و ارسال قیمت ها به صورت روزانه
برگرفته از: ارز دیجیتال
عالی بود تشکر
ممنون بابت وقتی که گذاشتید.